پرش نور

هفت ساله است ، زیبا، لجباز و یک دنده و بیش از حد ظریف و شکننده. می‌گوید:مامان ، خودت را در آینه نگاه کن ، ببین چقدر زیبایی، آخر چطور تو رو دوست نداشته باشم .

نور ، راه خویش را از لابلای تاریکی خانه می یابد، از میان پرده های ضخیم، خودش را پرت می‌کند داخل اتاق، زن را در برمی‌گیرد، مهربانی را می‌بخشد بر او ، قلبش را بوسه میزند و فانوس درونش را روشن می‌کند و می‌رود. 

مادر، دخترک را بغل می‌کند و می‌گوید: مادر بودن تو لذت زیادی دارد ، میدانستی؟.

دخترک و مادر ، تبدیل به یک تن می‌شوند، درست به مانند جنین و مادر ، در یک شکل واحد از عشق و مهربانی ، در یک برش از زندگی ، تیرگی ها می‌رود و آن دو به شکل قاب عکسی از نیرویی والا و قدرتمند در هم تنیده می‌شوند. مادر ، ریشه های خودش را بر جنین می‌بخشد تا همواره در او رشد کند و با او زندگی دوباره را تجربه کند و جنین ، مشت ، مشت عشق را بر دهانش می‌گذارد تا بر بستری از نور ، آماده شود برای ورود به دنیای تاریک و تلخ بیرون .

 

غبار آلوده در دی ماه

و چون رودی که در نیمه راه ، می ایستد ، 

نیمه جان و کدر ، 

آلوده بر بستر خاک ، 

خشکیده ایم بر زمین زندگی .

لبخند تو ، سو سو زنان، در دوردست آرزو ، به فراموشی می‌رود و

زندگی نیز هم.

اینگونه که رودها بر دل خاک، مدفون می‌شوند،  

بی نام ، بی نشان، 

ما نیز هم در بستر خاطرات تو ، 

غبارآلوده، دفن می‌شویم. 

شاید که رهایی در مرگ است و دیگر هیچ. 

 

هر دو در نهایت می میرند

آدام سیلورا، در کتاب "هر دو در نهایت می‌میرند "،دنیایی را تصور می‌کند که قاصدین مرگ ، به آدم‌ها در روز آخر زندگی‌شان، زنگ میزنند و این پیام را به آنها می‌رسانند که امروز آخرین روز زندگی شماست. توماس و متیو ، هفده و هیجده ساله، هر دو در یک روز این تماس را دریافت می‌کنند، مادر متیو در روز تولدش درگذشته است و متیو هجده سال گذشته را با پدرش زندگی می‌کرده که در روز آخر زندگی متیو ، در بیمارستانی در کماست. روفوس ، خانواده اش را در یک تصادف ماشین و پرت شدن در دریا، از دست داده است و در یک مرکز نگهداری نوجوانان‌، زندگی می‌کند. 

آنها در روز آخر زندگی‌شان، از طریق اپلیکیشن دوست یابی برای روز آخری ها ، با هم آشنا می‌شوند و تصمیم می‌گیرند که روز آخرشان را به ماجراجویی بگذرانند، به مرکز جهانگردی مجازی بروند، در یک کلاب آواز بخوانند ، با آدمهایی که دوستشان دارند ملاقات کنند، در مرکز ، آخرین لحظه ات را زندگی کن ، تجربه ای ماجراجویانه داشته باشند و ......

در پایان روز ، متیو و روفوس دیگر آدمهای اول صبح نیستند ، در حالیکه از داشتن دوست جدید و تجربه های تازه به هم افتخار می‌کنند هر کدام باید به تنهایی با مرگ خویش روبرو شوند. 

آنها شجاعت مواجه شدن با ترسهایشان را در روز آخر، به جای ماندن در مکانی امن و سپری کردن زمان در ترس برای مواجهه با مرگ ،را به دست می‌آورند و روزی را به معنای واقعی زندگی می‌کنند.

مرگ ایوان ایلیچ

مرگ ایوان ایلیچ

نویسنده :لئو تولستوی

ترجمه:سروش حبیبی

ناشر:نشر چشمه

رمان با مرگ ایوان ، شروع می‌شود، زمانی که خبر مرگش توسط خانواده اش در روزنامه اعلام می‌شود و همکاران اش از آن باخبر می‌شوند و چه بسا از اینکه مرگ متوجه آنها نشده و ایوان را با خود برده خشنود .

ایوان ، صاحب منصبی که در کار اداری خویش دقیق و بسیار پر تلاش است، همواره در گمان خود ، انسانی شایسته و آبرومند است ، او خانواده‌ای دارد که از قاب بیرونی خوشبخت به نظر می آیند، منزلی مجلل و کاری شایسته و دولتی.

هر چند ایوان ، سالها بود که آسایشی در منزل با همسرش نداشت و پناه بردن به کار و مجالس شبانه با دوستانش ، راهی فرار برایش بود ، اما همواره نگاهی که به خویش داشت مردی صاحب خانواده و آبرومند بود .

تا اینکه زندگی او در سه ماه دستخوش تغییری عظیم می‌شود، دردی شدید در پهلوی خود احساس می‌کند، یکبار هنگام آراستن خانه ، از صندلی به زمین افتاده است ، نزد پزشک می‌رود اما احساس می‌کند که چندان جدی گرفته نمی‌شود، ابتدا ایوان سعی می‌کند تا درد را انکار کند ، آن حس دیوانه کننده که توان او را تحلیل می‌برد، اما زمانی که دیگر نمی‌تواند به کارش ادامه دهد ، میفهمد که خطر در کمین اوست ، مرحله بعد مشورت با پزشکان دیگر است ، حتی چنگ زدن بر شمایل مقدس .

داروهایش را به دقت می‌خورد به امید اینکه شاید آن حس تلخ ، بهبود یابد ، اما زمانی که در بستر می‌افتد در میابد که باید تسلیم شود ، او که همواره در مقام قدرت با زیردستانش بوده اکنون از اریکه قدرت خویش پایین آمده و به فرودست تبدیل می‌شود. 

خشم شدیدی از خانواده اش که به زندگی روزانه خویش می‌پردازد و او را جدی نمیگیرنددر دلش شکل می‌گیرد.با آنها به تندی برخورد می‌کند و آنها را از خود می‌راند. 

در نهایت در درون خویش ، تنها با آن درد ، به پرسش نهایی می‌رسد:پس آنهمه تلاش برای چه بوده ، آیا عمری که گمان میکرده است به شایستگی زندگی کرده ، در گمراهی گذرانده است؟

آنچه که ایوان را به تسلیم نهایی وامی‌دارد در واقع زمانی است که ندای درونش به او پاسخ می‌دهد که زندگی شایسته ای نداشته است .

لحظاتی که مرد محتضر، با خود در جدال است تا روشنی واقعی را دریابد و راه نهایی را پیدا کند و یه رهایی برسد ، لحظاتی است که اطرافیان او را ، در بستر مرگ بی هوش می‌یابند. 

تاثیرگذارترین سطور کتاب ، مکالمه نهایی ایوان با خویش است آنگاه که پرده ها فرو می‌افتند و او خود را به شفافیت در میابد و تلخ و جانگداز است که در پایان دریابیم که عمری که گذشته است‌ بیهوده بوده و گمان ما بر شایستگی ما ، توهمی بیش نیست.

رمانی کوتاه و بسیار ارزشمند در مواجهه با مرگ و دست شستن از زندگی .

 

 

 

 

خشم خدایان

نمیدانم کدام دست ، ناگاه، خاموش کرد شعله فانوس را 

همان فانوس آویخته بر درگاه خانه 

که زنی ایستاده بود هزاران سال ، به انتظار. 

شاید باد خشمگین نیمه شبان، یا قهر خاموش خدایان از این صبوری هزارساله زن، که به درگاه خدایان نبود و برای انسانی، فقط.

شاید دستی به اشتباه، یا به دشمنی ....

راه تاریک را در شب کس نمی‌داند و مسافری نخواهد امد،

اینگونه بود که تو راه را پیدا نکردی و زن خاموش در دل تاریکی ، قلبش را به آتش کشید ، شاید که راه تو را روشن نگه دارد و آخرین شعله زندگی اش ، در شبانی سرد ، خاموش شد .

اکنون خدایان!

آرام گیرید که آخرین عشق اساطیری زمین ، به خشم و کینه ، در قلب زنی ، خاموش شد .

اکنون شمایید حاکمان زمین تا خشم و نفرت بکارید و حکمران مطلق شوید.

 

 

 

 

 

به نام پدر

ته مانده مدادهای سیاه را برای پدر نگه می‌داشتند. پدر مداد را می‌گذاشت پشت گوشش و هنگام خط کشی و اندازه گیری روی چوب از آن استفاده میکرد، اندازه مداد ، باید کوچک می‌بود تا پشت گوش بماند.

پدر خواندن و نوشتن نمیدانست، مکتب رفته بود و خواندن قرآن را می‌دانست. اعداد و ریاضیات را در کارش یاد گرفته بود، هندسه را بلد بود و دنیای اشکال و حجم و اشکال فضایی را می‌دانست.

ذهنی خلاق داشت که اگر چه تعصبات تاریکش، آن را به بن بست می‌کشید، اما گاه که جوانتر بود و دوتار در دست میگرفت، ناگهان نبوغ زیادی از او که هیچگاه استادی در موسیقی نداشت ، سر می‌زد، شعرهایی می‌سرود که با دوتار ، به شکل زیبایی هم نوا می‌شدند و شادی را برای لحظاتی به خانه می‌آورد. 

اما در اغلب اوقات سایه تاریکی از خشم ، نسبت به هر آنچه که نمی‌پسندید روزخانه را تیره و تار می‌نمود.

کارگاهش، از بوی سپیدار، پر میشد ، همه چیز می‌ساخت، صندلی و چهارپایه و میز کوچک ، تا کمدهای بزرگ پایه دار .

آن زمان که هنوز جنون ام دی اف، بازار را پر نکرده بود ، برای خودش شهرتی داشت ، با نقوشی زیبا ، کمدها را تزئین می‌کرد و تقارن و هماهنگی را به بهترین شکل در رنگها رعایت می‌کرد. هنری که بدون داشتن آموزشی، در ذهنش شکل می‌گرفت و به چوب ، جانی دوباره میداد.

شیشه های رنگی را با هارمونی ویژه ای در همه جای کار ، قرار میداد .کارهایش ، رنگ زندگی به خانه ها میداد و نور و رنگ به تاریکی پستو ها و انباری ها می بخشید. 

پیرتر که شد ، کار کساد شد . مردم کمد دیواری می‌خواستند و قفسه هایی از جنس های جدید .

پدر نمیتوانست خودش را به روز کند ، زندگی او با خاک اره و سپیدار ، گره خورده بود ، به ساختن صندلی و میزهای کوچک هم قانع میشد و کار را تعطیل نمی‌کرد، اما در جنون سرعت پیشرفت بازار ، کم می آورد و ساعتها در دکان می‌نشست، بدون آنکه سفارشی داشته باشد .

پدر تسلیم نمیشد ، هر روز در همان ساعت همیشگی به سر کارش میرفت، به امید آنکه سفارشی دیگر بگیرد و کاری انجام دهد.

سپیدار ها در زمین‌های دور میخشکیدند و امید پدر نیز روز به روز ، به نا امیدی بدل میشد .

سرانجام ، در کسادی بازار ، پدر تسلیم شد .تسلیمی در سکوت و بهت زدگی . 

پدر قبل از آنکه در بستر بیماری بیفتد ، در بستر نا امیدی خویش ، بستری شده بود و هیچ کس این را نمی‌دانست که مرگ تدریجی یک مرد با مرگ ابزار و دست‌هایش اتفاق می‌افتد.

حالا مدادهای زیادی در خانه مانده‌، هنوز ، به عادت گذشته ، برای پدری که نیست ، مداد جمع می‌شود .

تل مدادهایی که باید بر تن جوان سپیداری نقشی می‌آفرینند در بیهودگی و پوسیدگی یک خانه ، اصرار بر ماندن می‌کنند تا یاد پدر در خاطره خانه باقی بماند.

یک تکه حرف

‏«فکر می‌کنی خوب می‌شناختی‌اش؟»
«بهتر از خیلی از مردم.»
«از چیزی ناراحت بود؟»
«در واقع ناراحت نه.
بیش‌تر...نمی‌دانم، غمگین بود.»
«فرق می‌کند؟ غمگین بودن؟»
‏بالا را نگاه کرد و گفت «بله. وقتی کسی ناراحته همچنان امیدواره اتفاق بهتری بیفتد.
ولی وقتی از همه‌چیز دست می‌کشد غمگینی بر او غلبه می‌کند.»
•کارین فوسوم
 

یلدا ، پایان پاییز

و تو آخرین هدیه پاییز بودی برایم، 

آن سال که پاییز هنوز سخاوتمند بود و زرد و نارنجی اش ، گرم بود چون آتش.

آن سال ، که پاییز ، غرورش را بخشیده بود بر زمین و هنوز غنچه های کنار نیمکت های سیمانی ، جوانه میزدند در زمین گرم و مغرور.

و تو آخرین بودی 

و تو ابدی بودی 

و تو همه چیز بودی 

و نمی‌دانستی. 

خورشید تابستان بودی ،

عطر شکوفه های گیلاس در بهار ،

و شکوه برف بر تن زمین ، 

تمام در پاییز.

نمی‌دانستی و در یلدا ، با آخرین شعله آتش که خاموش شد در کوههای جوانی ، به زمستان پیوستی 

و زمستان دیگر تمامی ندارد .

آه پاییز سخاوتمند جوانی‌ 

دلتنگ توام.

 

وانهاده ۲

راهبی ، بر فراز بلندای معبدی ،می‌نوازد زنگی

باد ، بازیگوشانه در بلندی ها، ابرها را می‌جوید .

لطافت تو ،

چون آواز پیچیده در صبحگاه معبدی دور ، مرا در آغوش می‌گیرد.

مراقبه طولانی که سکوت را به حرکت وا می‌دارد و 

زندگی را به تسلیم خویش.

نفس گرمت، در جان ابرها ، باران می‌شود و بر جان دشت ، غوغا. 

در بلندیهای ماتم زده ، ابرهای کهنسال ، بر می‌خیزند و بارور ،می بارند بر کسالت کوه.

اینگونه که تو هستی :

 آرام، صبور ، وانهاده .

 

 

 

پیوند

پیوندی محکمتر از پیوندی زنانه نیست، اتحادی که دو زن ، با شریک شدن در دردها و رنجها ، ایجاد می‌کنند، چهره ای جاودانه به آنها می‌بخشد. آنانی که پیوندهای خونی ندارند اما در کشیدن بار گناهان همدیگر ، چون عیسی که در کشیدن صلیب بر شانه نیز هم ، از هم پیشی می‌گیرند و نخستین سنگ را نه بر دیگری، که بر خویش ، در ابتدا میزنند در قضاوت کردن .

زن برایش می‌نویسد :این سرزمین بدون تو خالی است ، زودتر برگرد تا غصه ها را با هم تاب بیاوریم ، با هم اشک بریزیم ، با هم بخندیم به روزگار لعنتی .

اینکه نمیتوانم در هر لحظه از روز با تو تماس بگیرم من را دیوانه می‌کند. ، نمی‌دانم در روزهایت چه می‌گذرد و چه حس و حالی داری ، بدون تو ، سخت است دوام آوردن، جان من .

و آن دیگری پاسخ می‌دهد:به زودی برمیگردم تا با هم دوام بیاوریم جان خواهر.

 پیوند زنانه ، پیوندی است ابدی ، بار گناهان و شادی ها و غمها را تقسیم کردن و بر جهان تاریک و تیره بیرون خندیدن .