بذرها را سپردیم به دامان خاک سرد ،
درختی شود ، سایبان تو ،
در روزگار نیستی مان.
گیاهی شود در گلدان ، کنار پنجره ات ، آذین نگاهت در چشم انتظاری.
آسمان را تمنا کردیم به باران ، برای تو ، تا قطرات امید ببارد بر قلبت.
زمین را تمنا کردیم بر استواری ، در زیر قدم هایت.
اینگونه ، سپردیم تو را به دست آب و خاک و آسمان و ...
باشد که بمانی به شادی و رستگاری.
به یاد می‌آورم تمام سنگفرش خیابان هایی که طی نکردیم با هم .
تمام درختانی که در زیر رقص بازوانشان در باد ، آرام نگرفتیم .
تمام خنده های از دست رفته در کنارت، آوازهای نخوانده برایت.
صفحات کتابهایی که نخواندم برایت ، افق های دوردست که در کنار دشتها ، نداده ام نشانت.
هنوز به خاطرم هست ، نامت و نگاهت .
میدانم ، روزی که تمام میشود و سیاهی ذهنم ، چون ذهن پدر ، آغاز میشود .
تو مرا به خاطر بسپار .
تو مرا ادامه ده .
روزهایی می‌رسد که دیگر نمیتوان از عشق گفت ، از آفتاب لب پنجره ، از خنکای صبح ، از روز ، از روشنایی ....
وقتی که بیداری میشوی و میفهمی که جان عزیز دیگری رفته است و مادری دیگر سوگوار ، تمام روز تاریک میشود ، ایکاش می‌توانستیم آن زن را بغل میکردیم ، کنارش می‌نشستیم و با نوای شیونش ، ما هم زار می‌زدیم ، برای تمام شب‌های زنده داری اش همدمش می‌شدیم .
آه مادر ، آه مادر جان ، چگونه آن مادیان با جنازه فرزندت ، از کوهستانهای دور و تاریک ، راه خانه تو را پیدا کرد ، تا شیهه کند بر در خانه ، سم بکوبد بر زمین تا تو به درگاه بروی و ناگهان در چند ثانیه از مادری جوان و استوار ، به پیرزنی سوگوار تبدیل شوی. آن جنازه ، زندگی توست که بر خاک می‌غلتد و می‌غلتد و ...
روزهایی هست که دیگر نمیتوان نوشت ، فقط باید گریست .
تمام زنان عاشق جهان ، در دلم آواز می‌خوانند.
کلمات تکراری ، در دهانشان ، تبدیل میشود به آوازی بی بدیل.
گرمی خورشید نیم روز ، روی خوش شب بوهای شبانه ، حزن آواز لالایی های مادرانه ، طعم خوش چای نیمروز ،
طعم آوازشان .
تمام زنان دلشکسته جهان ، در دلم می‌گریند ،
تمام زنان شاد جهان ، در دلم می‌رقصند .
و خاصیت عشق این است :
یگانه ، حزن آلود ، شاد، میرا ، جاودان ....
می‌پرسد: آدم یعنی از اندوه زیاد میمیره ؟این آدمها که میگویند غمباد گرفتن ، حتما همین بوده دیگه ، اینقدر اندوهشان زیاد میشود که دیگر تنشان تحملش رو ندارد و بدنشان دیگر تاب نمی آورد.
میگویم : باید آدم یک کاری بکند ، نگذارد غم درونش بماند ، گریه کند ، راه برود ، بنویسد ، داد بزند ....
میگوید: کار از کار که بگذرد دیگر هیچ کاری ، باعث تخلیه غم آدم نمیشود ، یک روز چشم باز میکنی میبینی بدنت سوراخ سوراخ شده ، دارد همینطوری غصه ازش بیرون میزند، بدنت از شدت حجم غمت، فاسد شده ، خیلی وقته مرده و تو اصلا خبر نداری ، خیلی قبل تر ها باید درمانش میکردی ، اما تو اینقدر ، ریختی داخل قلبت که خبر نداشتی چقدر قلبت جا دارد و چقدر جا ندارد .
نشسته ایم روی نیمکت ، روبروی مسیر باد ، سرمای شبانگاه میانمان می‌رقصد ، پنجره های خوشبخت پر نور ، می درخشند و ما گنگ و منگ ، خیره میشویم به تلالو نورها .
میگوید:دیگه هیچ چیز خوشحالم نمیکنه ، نه این آهنگها ، نه کتابها ، نه حتی دیگه راه رفتن که همیشه میگویی دوای درد غصه است ، راه که میروم دیگه غمها از من جدا نمی‌شوند ، بیشتر میچسبند به پاهایم ، جسمم سنگین میشود ، دیگر قدم از قدم نمی‌تونم بردارم ، به نظرت غمباد می‌گیرم ؟
برمی‌گردم تا نگاهش کنم و بگویم تا من را دارد که اینقدر دوستش دارم ، نمی‌گذارم ، من مگر سنگ صبورش نبوده ام ، من همراهش هستم .....
نیمکت خالی است ، ردپایی روی سنگفرش است ، کسی گل‌های نرگس را پرپر کرده است و رفته است .
عمر نزیسته با تو را ، در خلوت رویا زیسته ایم ، توامان.
در سرزمینهای خنک سکوت ، کلمات نقره فام را زمزمه کردیم برایت .
در تاریکی سحرگاه ، طلوع های بی شماری را ، به تماشا نشسته ایم در کنارت ، بدون آنکه بدانی .
اینگونه می‌گذرد ، شبانه های خاموش ، تاریکی های مکرر، دقایق کشدار .
عمر جهان به رویا می‌گذرد ، تو خوب میدانی .
رودها ، به رویای دریا ، رود می‌مانند و پرندگان مهاجر در رویای جفت مانده در لانه .
مرا اینگونه به یاد آور .
از نسل منقرض شدگانیم انگار ، دیگر امثال ما پیدا نمیشود ، از آنهایی که دل می‌سپردند و دیگر تمام ، معشوق می‌رفت و ما هنوز دل سپرده بودیم ، اگر می‌رفتیم مشاور و تراپیست ، حتما می‌گفتند که دچار چه مشکلات عمیق روحی و روانی هستیم که دست از خاطرات نمیکشیم ، در حال زندگی نمی‌کنیم و ...
ما همه آنها هستیم ، همه آنهایی که شما میگویید ، اما همین بودنمان هست ، در ذاتمان هست ، فرسوده و به شده زیر بار زندگی ، اما افسوسی در دلمان نیست ، دلمان گرم است به خاطره ای باشکوه ، خاطره ای که شاید شما در دلتان ندارید و همین ما را متفاوت میکند .
مهری زدیم بر دهان خویش ، از جنس داغ آهنی ،گداخته .
در خلوت شب ، در تاریکی روز ،
مهره به مهره ، سکوت را ، گردنبندی آراسته ، زینت دادیم .
چونان مرغ مهاجر بی همراه ، بی یار ، بی نام ،
به امید تابستان ، سرمای سخت سرزمینهای دوردست شمالی را ، در سکوت ، پیمودیم .
تابستان اما ، چه دور می‌نمود از ما ،
اینگونه در سکوت ، سوگوارانه ، زیستیم .
ریسمانی بر گردنمان، مهری بر لبمان ، دریایی میان آغوشمان .
به امید رویای آخرین تابستان ، با یار ،با نام ، با امید ،
سوگواری خویش را ، طی میکنیم .
هنوز زنده ایم.
این شعر ها که بوی سکوت می دهند
از غیبت لب های توست،
کلمات
مثل زنجره های خشکیده تابستانی
از معنا خالی شدند
و در انتظار مورچه هایند که بیایند
توشه بار زمستانی شان را
در حفره ی تاریک خالی کنند
در سینه ی خاموش من .
محمد شمس لنگرودی
مجموعه اشعار
دفتر دوم
خشمشان را فرو خورده بودند ، هواپیما که میان آسمان تکه تکه شد و عزادار شدند ، بچه ها که وسط بمب های انتحاری منفجر شدند ، پسر بچه ها و دختر بچه هایی که به خانه بر نگشتند تا غذای مادر را که با چاشنی عشق پخته بود ، بخورند ، قایق های کوچک که در جوی های کودکی سرگردان شد ، رنگین کمان های غمگین ، آواز سلطان قلب‌ها که دیگر با خنده های مستانه خوانده نشد .....
خشم های فروخورده ، یک روز جمع میشود ، جمع میشود ، ناگهان از آسمان به جای باران ، خشم می‌بارد ، فریاد می بارد ، آسمان ترک میخورد و می بارد و می بارد و ...
مادرها ، اشک های فرو خورده شان را سرازیر میکنند و سالها باران اشک می بارد و ....
ناگهان سبک میشویم ، مهربان میشویم ، زنده میشویم و زندگی میکنیم .
